Kołnierz ortopedyczny

Urazy szyi – kiedy potrzebny kołnierz ortopedyczny?

Urazy kręgosłupa w jego szyjnym odcinku są dość częste i niezwykle uciążliwe. Można się ich nabawić nie tylko podczas wypadków komunikacyjnych, ale także uprawiania sportu. Najczęściej dochodzi do nich podczas gry w futbol amerykański, rugby czy uprawiania zapasów oraz sportów niekontaktowych, np. skoków do wody, lekkoatletyce lub nurkowaniu. I co ciekawe, na tego typu kontuzje narażeni są w równym stopniu amatorzy jak i profesjonaliści. Jednak ciągle, najpoważniejsze urazy szyi są spowodowane wypadkami samochodowymi czy motocyklowymi.   

Do najbardziej popularnych urazów kręgosłupa szyjnego zaliczyć możemy:

• Uraz typu „smagnięcie batem”
• Stłuczenia
• Skręcenia stawów międzykręgowych
• Złamania i zwichnięcia

Uraz typu „smagnięcie batem”

Powstaje on głównie w wyniku wypadku komunikacyjnego, gdyż jest to uraz spowodowany gwałtownym odchyleniem głowy w tył a następnie w przód. W zależności od stopnia urazu mogą występować takie objawy jak: ból i sztywność karku, bóle i zawroty głowy, czasem nudności i wymioty. Przy wystąpieniu objawów należy się skontaktować z lekarzem w celu ustalenia leczenia. Zazwyczaj, jeśli występują lekkie urazy powinno wystarczyć noszenie kołnierza ortopedycznego.

Stłuczenia

Powoduje je najczęściej uraz bezpośredni. Główne objawy to: ból, obrzęk i krwiak, ograniczona ruchomość. Leczenie w przypadku stłuczenia przebiega zachowawczo przez unieruchomienie odcinka szyjnego kręgosłupa w kołnierzu ortopedycznym na czas kilku dni oraz przez podawanie odpowiednich leków.

Skręcenia stawów międzykręgowych

Są one zazwyczaj powodowane gwałtownym obróceniem odcinka szyjnego. Do podstawowych objawów należą: krwiak, obrzęk, ból promieniujący do ramienia spowodowany obrzękiem, jak również zaburzenia połykania.

Przy skręceniach zaleca się stosowanie kołnierza ortopedycznego przez okres 6-8 tygodni. Jeśli jednak jest ono bardzo poważne, niezbędna będzie interwencja chirurgiczna.

Złamania i zwichnięcia

Powstają najczęściej w wyniku skoku „na główkę” do płytkiej wody. Są one bardzo niebezpieczne, gdyż mogą im towarzyszyć urazy czaszkowo-mózgowe. Mogą także wywołać paraliż.

Objawy:

• Silny ból, nawet przy delikatnych ruchach
• Potrzeba podtrzymywania głowy rękami
• Mogą wystąpić porażenia kończy dolnych i/lub górnych

Leczenie złamań i zwichnięć odcinak szyjnego jest trudne i długotrwałe, a jego powodzenie zależy od stopnia urazu. Te lżejsze można leczyć zachowawczo przez stabilizację kołnierzem ortopedycznym na okres 6-8 tygodni. Natomiast te bardziej skomplikowane mogą wymagać nawet operacji, a i ona nie zawsze gwarantuje powrót do całkowitej sprawności fizycznej.

Jako że podczas wypadków samochodowych często dochodzi do urazów odcinka szyjnego kręgosłupa, od pewnego czasu, rozważa się dodanie kołnierza ortopedycznego do samochodowej apteczki pierwszej pomocy. Przeciwnicy tego rozwiązania twierdzą jednak, że nieumiejętne jego zakładanie będzie powodować więcej szkód niż pożytku. Może jednak warto się zastanowić, czy nie powinno się położyć na naukę prawidłowego zakładania kołnierza ortopedycznego większego nacisku podczas szkoleń z pierwszej pomocy? Wszak urazy odcinka szyjnego zdarzają się nie tylko podczas wypadku, ale mogą wystąpić na lekcji wychowania fizycznego czy gry w piłkę. Warto wtedy wiedzieć jak się zachować.    

KOŁNIERZ ORTOPEDYCZNY RATOWNICZY

Kołnierz ortopedyczny stosuje się do unieruchomienia szyjnego odcinka kręgosłupa gdy zachodzi podejrzenie jego uszkodzenia. Kołnierz ortopedyczny powinien posiadać  otwory gwarantujące dostęp do tchawicy i umożliwiające kontrolowanie tętna u poszkodowanego oraz być wykonany z materiału przenikliwego dla promieni X. Bardzo istotne jest prawidłowe dobranie rozmiaru kołnierza ortopedycznego oraz właściwe jego regulowanie, aby dopasować go do rozmiarów szyi (odpowiednia średnica oraz wysokość).

Kołnierze możemy podzielić na:

·         Kołnierze  ortopedyczne jednoczęściowe,

·         Kołnierze ortopedyczne dwuczęściowe – zajmują zdecydowanie mniej miejsca w trakcie przechowywania – co ułatwia ich przewożenie.

KOŁNIERZ ORTOPEDYCZNY REHABILITACYJNY
 

Kołnierz ortopedyczny rehabilitacyjny  tzw. Kołnierz Schantza jest przeznaczony do odciążenia i unieruchomienia kręgosłupa szyjnego w sytuacji zmian zwyrodnieniowych, urazów powypadkowych czy dyskopatii.