Alergie pokarmowe – zmora współczesnej medycyny

Problem alergii znany był już w starożytności i opisywany przez naukowców niemal każdej epoki w dziejach ludzkości i na wszystkich etapach rozwoju medycyny, jednak współcześnie jest to temat wyjątkowo głośny i powszechny. W obecnych czasach alergie nie są już jednostkowymi przypadkami, coraz więcej się o nich mówi, urastają one do rangi poważnego i niezwykle popularnego problemu, z którym zmaga się spora część populacji.
 

Czym jest alergia?

Sytuacja wydaje się paradoksalna – przy ogromnym postępie wiedzy i rozwoju medycyny, wzrost zachorowań na choroby alergiczne jest coraz bardziej dynamiczny. Aby odpowiedzieć sobie na pytanie dlaczego tak się dzieje i jak temu zapobiegać, warto przyjrzeć się bliżej mechanizmom i zasadom, na jakich działają reakcje alergiczne.
            Alergia jest to patologiczna odpowiedź organizmu na oddziaływanie obcych substancji – alergenów. Polega ona na reakcji immunologicznej – powstawaniu specyficznych przeciwciał, które wchodzą w reakcje z alergenami, wywołując stany zapalne.
            Reakcje alergiczne mogą być różne – od lekkich: wysypki, kataru czy łzawienia oczu, po bardzo silne, takie jak wstrząs anafilaktyczny, a nawet śmierć. Mogą je wywoływać także rozmaite czynniki.
 

Istnieją dwa podstawowe typy alergii:

 
TYP I – reakcja natychmiastowa, zależna od przeciwciał
TYP II – reakcja cytotoksyczna, zależna od przeciwciał
TYP III – kompleksy immunologiczne
TYP IV – reakcja komórkowa, opóźniona

Alergie pokarmowe

W ostatnim czasie jednym z najbardziej popularnych i coraz częściej występujących rodzajów alergii jest alergia pokarmowa. To jedna z odmian alergii typu I – obok kataru siennego, astmy, atopowego zapalenia skóry i alergii na jad zwierząt. Polega na nadwrażliwości na określone składniki zawarte w produktach żywnościowych. Występuje ona częściej u dzieci, niż u dorosłych.

Alergia pokarmowa może występować w postaci bardzo różnorodnych objawów klinicznych, jej rozwój jest dynamiczny i charakteryzuje ją zmienność symptomów (gdy jedne z nich ustępują, pojawiają się inne). Najczęstsze objawy tego rodzaju alergii to: zmiany skórne (obrzęk, wysypka, swędzenie), wymioty, nudności, bóle brzucha, kolki, zaparcia, a także duszności. Mogą one prowadzić do rozwinięcia się poważnych chorób, takich jak nawracające zapalenie płuc, zapalenie jelita grubego czy atopowe zapalenie skóry.

Alergia a grupa krwi

Występowanie alergii – szczególnie pokarmowych – ma związek z obecnością we krwi przeciwciał IgE, często więc łączone jest z grupą krwi pacjenta. Według tych teorii najskuteczniejszą profilaktyką zapobiegającą występowaniu reakcji alergicznych jest stosowanie odpowiedniej diety zgodnej ze swoją grupą krwi. Nie wystarczy wyeliminowanie pokarmów uczulających, chodzi także o przeciwdziałanie procesom, wywołującym alergię, a uaktywnianie tych, które nie sprzyjają jej rozwojowi. Odżywianie zgodne z grupą krwi wpływa bowiem korzystnie na ogólną odporność organizmu i przywraca równowagę w układzie immunologicznym.

            W pokarmach spożywanych przez człowieka znajdują się specyficzne białka zwane lektynami. Stanowią one ochronę immunologiczną wszystkich gatunków roślin i zwierząt. W sytuacji, gdy lektyny zawarte w żywności są niezgodne z antygenami grupy krwi człowieka, wchodzą one w reakcję z elementami komórek jego ciała. Mogą one zachodzić np. w komórkach błony śluzowej jelit lub czerwonych krwinkach. Prowadzi to do uszkodzenia tych komórek, a następnie do zwiększenia ilości przepuszczanych przez nie lektyn. W efekcie obce substancje dostają się do wnętrza organizmu, wpływając niekorzystnie na układ immunologiczny, który zaczyna reagować nadwrażliwością na te konkretne lektyny. Stąd pojawiają się właśnie reakcje alergiczne.

            Dlatego zalecane jest odżywanie zgodne z indywidualnymi potrzebami organizmu (w tym także wspomnianą grupą krwi), mające na celu wspieranie jego naturalnych mechanizmów obronnych i utrzymanie równowagi wewnętrznej.
 
Paulina Maria Szymborska-Karcz